Του Στρατιωτικού Ιατρού Ειδικού Παθολόγου Δρ. Ρηγόπουλου Δημήτριου
E mail: dr.rigopoulos@hotmail.gr
Ιατρείο Λ. Κηφισίας 30, Αμπελόκηποι
Τηλ. 2107700211
Ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν την άνοιξη σαν την εποχή της αισιοδοξίας και της ελπίδας, ο μεγαλύτερος αριθμός αυτοκτονιών στις ΗΠΑ συμβαίνουν κάθε χρόνο τον Απρίλιο και το Μάιο.
Δεν έχει γίνει γνωστό ακόμα, ποιος είναι ο λόγος που την άνοιξη υπάρχει αυτή η έκρηξη αυτοκτονιών, αλλά γνωρίζουμε ότι οι αυτοκτονίες είναι οι 11η αιτία θανάτου σε όλες τις ηλικίες και κάθε 16 λεπτά ένας άνθρωπος αυτοκτονεί ή διαφορετικά 11 άνθρωποι στους 100.000!
Πιο αναλυτικά η αυτοκτονία είναι η δεύτερη αιτία θανάτου σε ηλικίες μεταξύ των 25 και 34 ετών ενώ είναι η Τρίτη αιτία θανάτου για τις ηλικίες μεταξύ των 15 και 24 ετών. Επιπλέον οι άνδρες αυτοκτονούν τέσσερις φορές πιο συχνά από τις γυναίκες, με τους ηλικιωμένους άνω των 75 ετών να έχουν μεγαλύτερη συχνότητα αυτοκτονιών. Οι γυναίκες αν και τελικά αφαιρούν την ζωή τους σε μικρότερο ποσοστό, επιχειρούν , ωστόσο να αυτοκτονήσουν δύο και τρεις φορές περισσότερο από τους άνδρες.
Για κάθε επιτυχημένη αυτοκτονία προηγούνται 25 αποτυχημένες, πολλές από τις οποίες αφήνουν και σωματικά μόνιμα προβλήματα, που χρειάζονται ιατρική βοήθεια. Το εκπληκτικό είναι ότι πάνω από 90% των αυτοκτονιών, μπορούν να προληφθούν και να θεραπευτούν , αφού πρόκειται για διαταραχές του συναισθήματος και άλλες ψυχιατρικές διαταραχές, οι οποίες με κατάλληλη ψυχοθεραπεία και φαρμακευτική αγωγή έχουν ευνοϊκή κατάληξη.
Το τελευταίο στοιχείο γεννά την υποχρέωση και αποκαλύπτει την ανάγκη να δημιουργηθεί ένα ευρύ φάσμα ενημέρωσης του κοινού για τα σημάδια που δίνει κάποιος που πρόκειται να αυτοκτονήσει.
Σε μια ελάχιστη προσπάθεια ενημέρωσης παραθέτουμε τα συμπτώματα που οι ψυχίατροι θεωρούν ότι μπορεί να συμπεριλαμβάνονται σε μια προ –αυτοκτονική κατάσταση:
· Να είναι κάποιος καταθλιπτικός
· Να αισθάνεται ανάξιος, να μην έχει ελπίδα ή να μην έχει κάποιο σκοπό στη ζωή του ή ενδιαφέρον να κάνει κάτι
· Να ασχολείται με θέματα θανάτου ή βίας και να αναφέρει ότι θέλει να πεθάνει
· Να ψάχνει πρόσβαση σε φάρμακα, όπλα, αλλά αντικείμενα που μπορούν να προκαλέσουν το κακό.
· Μεγάλες διακυμάνσεις στη διάθεση, από μέρες μεγάλης χαράς σε μέρες καταθλιπτικές.
· Να έχει μεγάλο θυμό ή να αποζητά εκδίκηση για κάτι.
· Να παρουσιάζει αλλαγές στις διατροφικές και ενδυματολογικές συνήθειες, στον ύπνο του ή στη προσωπικότητά του.
· Να έχει δραστηριότητες που βάζουν σε κίνδυνο τη ζωή του ή να παίρνει παράνομα φάρμακα.
· Να παρουσιάζει ξαφνική ύφεση στα περίεργη συμπεριφορά που πιθανόν να είχε.(είναι σημάδι ότι το άτομο έχει πάρει πλέον την απόφασή του να αυτοκτονήσει.
· Να υπάρχει σημαντική κρίση στη ζωή του όπως μια αναπηρία , μια διάγνωση ανίατης ασθένειας, σοβαρά προβλήματα στο σχολείο, στη δουλειά, μια απόλυση ένας χωρισμός ή μια απώλεια αγαπημένου προσώπου.
· Να προσφέρει τα δικαιώματα ή την περιουσία του σε άλλους , να επισκέπτεται φίλους και γνωστούς χωρίς ιδιαίτερο λόγο, να εκπληρώνει μια ευχή, η να γράφει ένα σημείωμα αυτοκτονίας.
Ένα κάποιο άτομο απειλεί ή επιχειρεί να αυτοκτονήσει, πρέπει να το πάρουμε στα σοβαρά, να παραμείνουμε ήρεμοι και να ακολουθήσουμε τις παρακάτω συμβουλές:
· Δεν αφήνουμε το άτομο ποτέ μόνο και απομακρύνουμε τα αιχμηρά αντικείμενα, τα φάρμακα και οτιδήποτε άλλο μπορεί να τον βλάψει.
· Δεν χειριζόμαστε ποτέ την κατάσταση μόνοι μας. Ζητάμε άμεση βοήθεια από γιατρούς και φίλους.
· Ενώ περιμένουμε για βοήθεια ακούμε προσεκτικά το πρόσωπο κοιτώντας τον στα μάτια και κρατώντας του τα χέρια, για να αισθανθεί οικειότητα και ασφάλεια.
· Το ρωτάμε για ποια μέθοδο έχει επιλέξει και εάν έχει οργανώσει κάποιο σχέδιο.
· Πείθουμε το πρόσωπο να δεχτεί βοήθεια.
· Εάν το άτομο δεν υποχωρεί στην προσπάθεια του, καλούμε επειγόντως τις πρώτες βοήθειες.
Κυριακή 30 Μαρτίου 2008
Σάββατο 29 Μαρτίου 2008
Προληπτικός ιατρικός έλεγχος για αθλητές
Του Στρατιωτικού Ιατρού Ειδικού Παθολόγου Δρ. Ρηγόπουλου Δημήτριου
E mail: dr.rigopoulos@hotmail.gr
Ιατρείο Λ. Κηφισίας 30, Αμπελόκηποι
Τηλ. 2107700211
Ο αιφνίδιος θάνατος σε αθλούμενους είναι ένα τραγικό συμβάν το οποίο συμβαίνει σε όλο τον κόσμο, λόγω ποικίλων αδιάγνωστων προβλημάτων υγείας. Η συχνότητα των θανάτων αυτών δείχνει να αυξάνει τόσο διότι προάγεται ο μαζικός αθλητισμός, όσο και γιατί οι συμπεριφορά και οι μέθοδοι που ακολουθούν οι αθλούμενοι εμπεριέχουν κινδύνους.
Το ποσοστό των θανάτων σε αθλούμενους καταδεικνύει, επίσης και τη σοβαρότητα- υπευθυνότητα, με την οποία η πολιτεία περιβάλλει το μαζικό και επαγγελματικό αθλητισμό και αυτό διότι ακολουθώντας προγράμματα προληπτικών ελέγχων, με ιατρικές εξετάσεις σε αθλούμενους είναι δυνατόν να προλάβουν την πλειονότητα των θανατηφόρων περιστατικών. Ο πληθυσμός, όμως, που αθλείται είναι στη πραγματικότητα τεράστιος και μεταβαλλόμενος έτσι ώστε να καθιστά ¨ασύμφορο¨ οποιοδήποτε προληπτικό έλεγχο του. Συνεπώς το βάρος πέφτει στη προσωπική πρωτοβουλία κάθε αθλούμενου, να τελέσει ιατρικές εξετάσεις οι οποίες θα είναι ικανές να του αποκαλύψουν ένα πιθανό πρόβλημα.
ΟΙ ΑΙΤΙΕΣ ΤΟΥ ΑΙΦΝΙΔΙΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ
Οι πιο συνηθισμένες αιτίες αιφνιδίου θανάτου είναι καρδιαγγειακές ανωμαλίες. Οι περισσότεροι θάνατοι στις ΗΠΑ σε αθλητές <35 ετών οφείλονται σε διάφορες εκ γενετής καρδιαγγειακές ανωμαλίες. Μεταξύ αυτών η υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια είναι η πιο σημαντική αιτία, προκαλώντας το 1/3 των θανάτων. Ακολουθεί η συγγενείς ανωμαλίες της στεφανιαίας αρτηρίας, ιδιαίτερα της έκτοπης εκφυσής της. Στις ΗΠΑ οι παραπάνω ανωμαλίες προκαλούν θανάτους κυρίως σε αθλητές του μπάσκετ και του ποδοσφαίρου, αθλήματα που απαιτούν μεγάλη ένταση φυσικής δραστηριότητας.
Αθλητές σε μεγαλύτερη ηλικία, μεταξύ 35 και 40 ετών παρουσιάζουν διαφορετικά ενδιαφέροντα, και είναι κυρίως θιασώτες των ατομικών αθλημάτων, όπως δρόμοι μεγάλων αποστάσεων. Η πλειονότητα των θανάτων σε αυτούς τους μεσήλικες αθλητές οφείλεται σε αδιάγνωστη στεφανιαία νόσο.
Εκτός όμως από τα προβλήματα καρδιάς υπάρχουν και άλλα παθολογικά προβλήματα μπορούν να προκαλέσουν θανάτους, για τα οποία επίσης θα πρέπει να υπάρχει προληπτικός έλεγχος σε αθλούμενους.
Το εγκεφαλικό ανεύρυσμα είναι ένας σημαντικός κίνδυνος ο οποίος φαίνεται να μην είναι και τόσο ασυνήθιστος. Υπάρχουν ενδείξεις ότι πρόκειται για μια κληρονομούμενη πάθηση και για αυτό όποτε εκδηλώνεται ένα περιστατικό σε μια οικογένεια, θα πρέπει να ελέγχονται τα υπόλοιπα μέλη της.
Το βρογχικό άσθμα είναι μια συνηθισμένη ασθένεια η οποία μερικές φορές να μην έχει διαγνωσθεί εγκαίρως λόγω της πιθανούς ήπιας εικόνας του. Οι απαιτήσεις όμως της άσκησης μπορούν να μεγεθύνουν το πρόβλημα με απρόβλεπτες συνέπειες.
Ο αυτόματος πνευμοθώρακας είναι μια επικίνδυνη κατάσταση, όπου συμβαίνει μετά το σπάσιμο φυσαλίδων που υπάρχουν στον πνεύμονα κατά τη διάρκεια της άσκησης.
Επίσης το στίγμα της δρεπανοκυτταρικής αναιμίας μπορεί να προκαλέσει έμφραγμα ή εγκεφαλικό κατά την έντονη κόπωση.
Σημαντική είναι και η επίπτωση της θερμοπληξίας η οποία συμβαίνει ιδίως τους θερινούς μήνες σε έντονα αθλούμενους η οποία μπορεί να προκαλέσει ανακοπή καρδιάς σε απρόβλεπτο χρόνο λόγω ηλεκτρολυτικών διαταραχών.
Τέλος ένα μεγάλο ερωτηματικό υπάρχει και για τη χρήση διατροφικών συμπληρωμάτων και αναβολικών, καθώς η ποιότητα και η ταυτότητα αυτών των προϊόντων δεν είναι συνήθως γνωστή και εγκεκριμένα από τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων. Πάντως έχουν ενοχοποιηθεί ουκ ολίγες φορές για θανατηφόρα περιστατικά σε αθλούμενους.
ΠΟΙΑ ΑΤΟΜΑ ΕΠΙΒΑΛΛΕΤΑΙ ΝΑ ΕΛΕΓΧΤΟΥΝ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΑ
Όποια άτομα παρουσίασαν στο παρελθόν ή παρουσιάζουν, ανεξαρτήτως ηλικίας, ένα από τα παρακάτω συμπτώματα επιβάλλεται να κάνουν ιατρικές εξετάσεις, πριν ασχοληθούν με τον αθλητισμό.
θωρακικό πόνο ή δυσφορία
τάση για λιποθυμία ή λιποθυμικό επεισόδιο
ανεξήγητη δύσπνοια ή κόπωση κατά την άσκηση
καρδιακό φύσημα
ανεβασμένη αρτηριακή πίεση
πρόωρος θάνατος από καρδιακό επεισόδιο σε ένα ή περισσότερους συγγενείς κάτω των 50 ετών
καρδιακό πρόβλημα σε στενό συγγενή κάτω των 50 ετών
προβλήματα σε μέλη της οικογενείας, όπως υπερτροφική ή διατατική μυοκαρδιοπάθεια, σύνδρομο μακρύ QT, MARFAN, άλλες σημαντικές αρρυθμίες,
εγκεφαλικό ανεύρυσμα σε μέλος της οικογενείας.
Οι υπόλοιποι που δεν παρουσιάζουν ένα από τα παραπάνω συμπτώματα δεν σημαίνει ότι δεν διατρέχουν κάποιο κίνδυνο, απλώς αποκλείονται από τον προληπτικό έλεγχο χάριν οικονομίας, διότι το κόστος της διερεύνησης δεν συνάδει με την πιθανότητα αποκάλυψης ενός σημαντικού προβλήματος. Η ευθύνη όμως είναι προσωπική του κάθε αθλούμενου.
Το είδος των εξετάσεων ποικίλει και πρέπει να γίνονται στοχευμένα σε κάθε αθλούμενο. Γι αυτό είναι απαραίτητη η συμβουλή του γιατρού.
E mail: dr.rigopoulos@hotmail.gr
Ιατρείο Λ. Κηφισίας 30, Αμπελόκηποι
Τηλ. 2107700211
Ο αιφνίδιος θάνατος σε αθλούμενους είναι ένα τραγικό συμβάν το οποίο συμβαίνει σε όλο τον κόσμο, λόγω ποικίλων αδιάγνωστων προβλημάτων υγείας. Η συχνότητα των θανάτων αυτών δείχνει να αυξάνει τόσο διότι προάγεται ο μαζικός αθλητισμός, όσο και γιατί οι συμπεριφορά και οι μέθοδοι που ακολουθούν οι αθλούμενοι εμπεριέχουν κινδύνους.
Το ποσοστό των θανάτων σε αθλούμενους καταδεικνύει, επίσης και τη σοβαρότητα- υπευθυνότητα, με την οποία η πολιτεία περιβάλλει το μαζικό και επαγγελματικό αθλητισμό και αυτό διότι ακολουθώντας προγράμματα προληπτικών ελέγχων, με ιατρικές εξετάσεις σε αθλούμενους είναι δυνατόν να προλάβουν την πλειονότητα των θανατηφόρων περιστατικών. Ο πληθυσμός, όμως, που αθλείται είναι στη πραγματικότητα τεράστιος και μεταβαλλόμενος έτσι ώστε να καθιστά ¨ασύμφορο¨ οποιοδήποτε προληπτικό έλεγχο του. Συνεπώς το βάρος πέφτει στη προσωπική πρωτοβουλία κάθε αθλούμενου, να τελέσει ιατρικές εξετάσεις οι οποίες θα είναι ικανές να του αποκαλύψουν ένα πιθανό πρόβλημα.
ΟΙ ΑΙΤΙΕΣ ΤΟΥ ΑΙΦΝΙΔΙΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ
Οι πιο συνηθισμένες αιτίες αιφνιδίου θανάτου είναι καρδιαγγειακές ανωμαλίες. Οι περισσότεροι θάνατοι στις ΗΠΑ σε αθλητές <35 ετών οφείλονται σε διάφορες εκ γενετής καρδιαγγειακές ανωμαλίες. Μεταξύ αυτών η υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια είναι η πιο σημαντική αιτία, προκαλώντας το 1/3 των θανάτων. Ακολουθεί η συγγενείς ανωμαλίες της στεφανιαίας αρτηρίας, ιδιαίτερα της έκτοπης εκφυσής της. Στις ΗΠΑ οι παραπάνω ανωμαλίες προκαλούν θανάτους κυρίως σε αθλητές του μπάσκετ και του ποδοσφαίρου, αθλήματα που απαιτούν μεγάλη ένταση φυσικής δραστηριότητας.
Αθλητές σε μεγαλύτερη ηλικία, μεταξύ 35 και 40 ετών παρουσιάζουν διαφορετικά ενδιαφέροντα, και είναι κυρίως θιασώτες των ατομικών αθλημάτων, όπως δρόμοι μεγάλων αποστάσεων. Η πλειονότητα των θανάτων σε αυτούς τους μεσήλικες αθλητές οφείλεται σε αδιάγνωστη στεφανιαία νόσο.
Εκτός όμως από τα προβλήματα καρδιάς υπάρχουν και άλλα παθολογικά προβλήματα μπορούν να προκαλέσουν θανάτους, για τα οποία επίσης θα πρέπει να υπάρχει προληπτικός έλεγχος σε αθλούμενους.
Το εγκεφαλικό ανεύρυσμα είναι ένας σημαντικός κίνδυνος ο οποίος φαίνεται να μην είναι και τόσο ασυνήθιστος. Υπάρχουν ενδείξεις ότι πρόκειται για μια κληρονομούμενη πάθηση και για αυτό όποτε εκδηλώνεται ένα περιστατικό σε μια οικογένεια, θα πρέπει να ελέγχονται τα υπόλοιπα μέλη της.
Το βρογχικό άσθμα είναι μια συνηθισμένη ασθένεια η οποία μερικές φορές να μην έχει διαγνωσθεί εγκαίρως λόγω της πιθανούς ήπιας εικόνας του. Οι απαιτήσεις όμως της άσκησης μπορούν να μεγεθύνουν το πρόβλημα με απρόβλεπτες συνέπειες.
Ο αυτόματος πνευμοθώρακας είναι μια επικίνδυνη κατάσταση, όπου συμβαίνει μετά το σπάσιμο φυσαλίδων που υπάρχουν στον πνεύμονα κατά τη διάρκεια της άσκησης.
Επίσης το στίγμα της δρεπανοκυτταρικής αναιμίας μπορεί να προκαλέσει έμφραγμα ή εγκεφαλικό κατά την έντονη κόπωση.
Σημαντική είναι και η επίπτωση της θερμοπληξίας η οποία συμβαίνει ιδίως τους θερινούς μήνες σε έντονα αθλούμενους η οποία μπορεί να προκαλέσει ανακοπή καρδιάς σε απρόβλεπτο χρόνο λόγω ηλεκτρολυτικών διαταραχών.
Τέλος ένα μεγάλο ερωτηματικό υπάρχει και για τη χρήση διατροφικών συμπληρωμάτων και αναβολικών, καθώς η ποιότητα και η ταυτότητα αυτών των προϊόντων δεν είναι συνήθως γνωστή και εγκεκριμένα από τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων. Πάντως έχουν ενοχοποιηθεί ουκ ολίγες φορές για θανατηφόρα περιστατικά σε αθλούμενους.
ΠΟΙΑ ΑΤΟΜΑ ΕΠΙΒΑΛΛΕΤΑΙ ΝΑ ΕΛΕΓΧΤΟΥΝ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΑ
Όποια άτομα παρουσίασαν στο παρελθόν ή παρουσιάζουν, ανεξαρτήτως ηλικίας, ένα από τα παρακάτω συμπτώματα επιβάλλεται να κάνουν ιατρικές εξετάσεις, πριν ασχοληθούν με τον αθλητισμό.
θωρακικό πόνο ή δυσφορία
τάση για λιποθυμία ή λιποθυμικό επεισόδιο
ανεξήγητη δύσπνοια ή κόπωση κατά την άσκηση
καρδιακό φύσημα
ανεβασμένη αρτηριακή πίεση
πρόωρος θάνατος από καρδιακό επεισόδιο σε ένα ή περισσότερους συγγενείς κάτω των 50 ετών
καρδιακό πρόβλημα σε στενό συγγενή κάτω των 50 ετών
προβλήματα σε μέλη της οικογενείας, όπως υπερτροφική ή διατατική μυοκαρδιοπάθεια, σύνδρομο μακρύ QT, MARFAN, άλλες σημαντικές αρρυθμίες,
εγκεφαλικό ανεύρυσμα σε μέλος της οικογενείας.
Οι υπόλοιποι που δεν παρουσιάζουν ένα από τα παραπάνω συμπτώματα δεν σημαίνει ότι δεν διατρέχουν κάποιο κίνδυνο, απλώς αποκλείονται από τον προληπτικό έλεγχο χάριν οικονομίας, διότι το κόστος της διερεύνησης δεν συνάδει με την πιθανότητα αποκάλυψης ενός σημαντικού προβλήματος. Η ευθύνη όμως είναι προσωπική του κάθε αθλούμενου.
Το είδος των εξετάσεων ποικίλει και πρέπει να γίνονται στοχευμένα σε κάθε αθλούμενο. Γι αυτό είναι απαραίτητη η συμβουλή του γιατρού.
Παρασκευή 28 Μαρτίου 2008
ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΚΟΠΩΣΗΣ
του Στρατιωτικού Ιατρού, Ειδικού Παθολόγου Ρηγόπουλου Δημήτριου
E mail : dr.rigopoulos@hotmail.com
Στους ρυθμούς που ζούμε σήμερα, πολλές φορές αισθανόμαστε κουρασμένοι. Είναι τελικά ή κόπωση μια νέα ασθένεια;
Στη πραγματικότητα η κόπωση δεν είναι ασθένεια. Είναι όμως ένα σύμπτωμα, που δεν αποκλείεται πίσω από αυτή, να κρύβεται κάποια άλλη ασθένεια. Αντίθετα μπορεί να αποτελεί μια απλή συνέπεια των γρήγορων ρυθμών της ζωής, χωρίς αυτό να είναι παθολογικό.
Όταν οι γιατροί λένε ότι κάποιος πάσχει από το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης τι εννοούν;
Το συνδρομο χρόνιας κόπωσης είναι μια συγκεκριμένη περίπτωση, για τη οποία δεν έχει διευκρινισθεί πλήρως η αιτία του. Θεωρείτε ότι αποτελεί μια χρόνια ιογενής λοίμωξη, η οποία καταβάλει το άτομο για πολύ μεγάλο διάστημα.
Οι συνθήκες εργασίας μπορούν να συμβάλουν στην εμφάνιση κόπωσης.
Βεβαίως! Υπάρχει μάλιστα και μια κατάσταση που ονομάζεται burn out syndrome και εννοεί την κόπωση που εμφανίζεται σε εργασιομανή και φιλόδοξα άτομα. Είναι γενικότερα ένας συνδυασμός πνευματικής και σωματικής κόπωσης.
Πότε θα πρέπει να ανησυχήσουμε και ενδεχομένως να ζητήσουμε τη γνώμη κάποιου ειδικού;
Το κριτήριο είναι η διάρκεια. Όταν νιώθει κάποιος κουρασμένος, γα πολλές ημέρες και επηρεάζονται οι συνηθισμένες καθημερινές δραστηριότητες του, πολύ πιθανόν να υπάρχει μια παθολογική αιτία. Η διερεύνηση του προβλήματος επιβάλλεται, γιατί μπορούν να βρεθούν σημαντικές ασθένειες σε πολύ πρώιμο στάδιο, με την ελπίδα να θεραπευτούν άμεσα και οριστικά.
Είναι αρκετά συχνό φαινόμενο η κόπωση έτσι όπως την εννοείται;
Δυστυχώς δεν έχουν γίνει μεγάλες επιδημιολογικές μελέτες που να απαντούν σε ποιο ποσοστό της κόπωσης υποκρύπτεται μια παθολογική αιτία. Αυτό που έχει καταγραφεί είναι ότι το 55% των ασθενών που επισκέπτονται έναν Παθολόγο, προβάλλει σαν κύριο πρόβλημά του την κόπωση. Τελικά εξαρτάται από την εμπειρία του γιατρού το κατά πόσο χρειάζεται ή όχι περαιτέρω έλεγχος.
Ποιες καταστάσεις μπορούν να δημιουργήσουν αυτή τη κόπωση;
Ο κατάλογος είναι αρκετά μεγάλος. Αρχικά θα πρέπει να σημειώσω ότι η κόπωση που δεν έχει παθολογικά αίτια οφείλεται σε μειωμένη φυσική κατάσταση, υπερδραστηριότητα, υπερεργασία αλλά κυρίως στην έλλειψη ύπνου. Οι παραπάνω περιπτώσεις όσο αθώες και να τις βαφτίζουμε δεν σημάνει πως αν χρονίσουν, δεν θα είναι και βλαβερές. Θέλω να πω ότι η κόπωση δεν είναι μόνο αποτέλεσμα μιας ασθένειας, αλλά μπορεί και η ίδια να προκαλέσει ασθένειες.
Αυτό που λέτε είναι πολύ σημαντικό. Πως εξηγείται επιστημονικά;
Κατά τη διάρκεια της κόπωσης, όποια και να είναι η αιτία της, παράγεται ένας μεγάλος αριθμός βλαπτικών ουσιών, με αποτέλεσμα να αλλάζει ο μεταβολισμός, να εξασθενεί η άμυνα του οργανισμού και τελικά αυτός να υποκύπτει σε διάφορες ασθένειες.
Δηλαδή κοινωνικά προβλήματα μετατρέπονται σε βιολογικά! Ωστόσο, ποιες είναι οι παθολογικές αιτίες που εμφανίζονται ως κόπωση;
Τις περισσότερες φορές, αιτία μπορεί να είναι παρενέργεια κάποιου φαρμάκου. Τέτοια είναι τα αγχολυτικά, τα υπνωτικά, τα αντισταμινικά και αρκετά αντιφλεγμονώδη. Επίσης συχνά είναι και τα αντισυληπτικά, καθώς και τα διάφορα αντιυπερτασικά.
Εάν δεν υπάρχει ιστορικό λήψης τέτοιων φαρμάκων ποια είναι η επόμενη σκέψη;
Σίγουρα πρέπει να ακολουθήσουν εξετάσεις, που πιθανόν να αποκαλύψουν ασθένειες όπως η αναιμία, ο σακχαρώδης διαβήτης, η νεφρική ανεπάρκεια, η καρδιακή ανεπάρκεια, η αναπνευστική ανεπάρκεια, οι ηλεκτρολογικές διαταραχές, οι ηπατίτιδες, ο υποθυρεοειδισμός, ή, ο υπερθυρεοειδισμός και κάποιες φορές ο καρκίνος. Επίσης λοιμώξεις μπορούν να αποτελέσουν αιτίες, ιδίως αυτές που έχουν χρόνια μορφή, όπως η φυματίωση, η οστεομυελίτιδα, η ενδοκαρδίτιδα, οι παρασιτώσεις και πολλές ιογενείς λοιμώξεις.
Η έλλειψη βιταμινών μπορεί να προκαλέσει κόπωση;
Σαφώς, όμως πρέπει να σημειώσω ότι αυτή η αιτία δεν είναι τόσο συχνή και κακώς έχει διαδοθεί η αναγκαιότητα λήψης βιταμινούχων σκευασμάτων. Η συνήθεια αυτή δεν λύνει το πρόβλημα και επιπλέον αποπροσανατολίζει τον ασθενή και τον γιατρό.
Υπάρχουν όμως άνθρωποι που ομολογούν ότι έχουν βοηθηθεί από τέτοιου είδους σκευάσματα. Τι έχετε να πείτε πάνω σ΄αυτό;
Έρευνες έχουν δείξει ότι ασθενείς που παίρνουν ένα ψεύτικο φάρμακο (placebo), σε ποσοστό 40% δηλώνουν βελτίωση των συμπτωμάτων. Αυτό συμβαίνει διότι ο τρόπος και η βαρύτητα με την οποία αντιλαμβάνεται ο ασθενής την ασθένεια, εμπεριέχει και έναν βαθμό ψυχολογικής επιβάρυνσης. Με τη λήψη ενός ψεύτικου φαρμάκου η ψυχολογική επιβάρυνση μειώνεται και αυτό ο ασθενής, το αντιλαμβάνεται ως βελτίωση των συμπτωμάτων του. Εάν τα άτομα αυτά έχουν πραγματικά έλλειψη βιταμινών, πράγμα που μπορεί να διαπιστωθεί με μια απλή εξέταση αίματος, τότε θα βοηθηθούν. Οι υπόλοιποι όμως κινδυνεύουν από υπερβιταμίνωση, η οποία είναι καταστρεπτική.
Υπάρχει περίπτωση ο έλεγχος να μην καταλήξει σε κάποιο συμπέρασμα;
Ο πλήρης έλεγχος, μπορεί να μην είναι πάντα εφικτός, λόγω έλλειψης υποδομών στα νοσοκομεία είτε λόγω υψηλού κόστους της όλης διαδικασίας. Η τεχνολογία όμως έχει προχωρήσει πολύ και η αιτία σχεδόν πάντα μπορεί να αποκαλυφθεί. Είναι δηλαδή στη διακριτική ευχέρεια του γιατρού και του ασθενή, το πόσο θα επιμείνουν στην διερεύνηση.
Παρόλα, ένας αρνητικός έλεγχος είναι πιθανός στη περίπτωση της κατάθλιψης. Αυτή μπορεί να είναι εμφανής από την αρχή και να δίνει μια εύκολη απάντηση για το ποια είναι η αιτία της κόπωσης. Θα πρέπει, όμως, να προηγείται ό έλεγχος και κάποιας άλλης αιτίας. Ο λόγος είναι ότι η κόπωση μπορεί να είχε προηγηθεί και ουσιαστικά να προκάλεσε την κατάθλιψη, με αποτέλεσμα να οδηγούμαστε σε μια επιπόλαια διάγνωση.
Που μπορεί να απευθυνθεί κάποιος αν έχει ένα τέτοιου είδους πρόβλημα;
Δυστυχώς δεν υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος φορέας που να ασχολείται αποκλειστικά μ΄αυτό το πρόβλημα. Ο παθολόγος, όμως, είναι ο πλέον αρμόδιος για να εκτιμήσει και να διερευνήσει την κόπωση.
E mail : dr.rigopoulos@hotmail.com
Στους ρυθμούς που ζούμε σήμερα, πολλές φορές αισθανόμαστε κουρασμένοι. Είναι τελικά ή κόπωση μια νέα ασθένεια;
Στη πραγματικότητα η κόπωση δεν είναι ασθένεια. Είναι όμως ένα σύμπτωμα, που δεν αποκλείεται πίσω από αυτή, να κρύβεται κάποια άλλη ασθένεια. Αντίθετα μπορεί να αποτελεί μια απλή συνέπεια των γρήγορων ρυθμών της ζωής, χωρίς αυτό να είναι παθολογικό.
Όταν οι γιατροί λένε ότι κάποιος πάσχει από το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης τι εννοούν;
Το συνδρομο χρόνιας κόπωσης είναι μια συγκεκριμένη περίπτωση, για τη οποία δεν έχει διευκρινισθεί πλήρως η αιτία του. Θεωρείτε ότι αποτελεί μια χρόνια ιογενής λοίμωξη, η οποία καταβάλει το άτομο για πολύ μεγάλο διάστημα.
Οι συνθήκες εργασίας μπορούν να συμβάλουν στην εμφάνιση κόπωσης.
Βεβαίως! Υπάρχει μάλιστα και μια κατάσταση που ονομάζεται burn out syndrome και εννοεί την κόπωση που εμφανίζεται σε εργασιομανή και φιλόδοξα άτομα. Είναι γενικότερα ένας συνδυασμός πνευματικής και σωματικής κόπωσης.
Πότε θα πρέπει να ανησυχήσουμε και ενδεχομένως να ζητήσουμε τη γνώμη κάποιου ειδικού;
Το κριτήριο είναι η διάρκεια. Όταν νιώθει κάποιος κουρασμένος, γα πολλές ημέρες και επηρεάζονται οι συνηθισμένες καθημερινές δραστηριότητες του, πολύ πιθανόν να υπάρχει μια παθολογική αιτία. Η διερεύνηση του προβλήματος επιβάλλεται, γιατί μπορούν να βρεθούν σημαντικές ασθένειες σε πολύ πρώιμο στάδιο, με την ελπίδα να θεραπευτούν άμεσα και οριστικά.
Είναι αρκετά συχνό φαινόμενο η κόπωση έτσι όπως την εννοείται;
Δυστυχώς δεν έχουν γίνει μεγάλες επιδημιολογικές μελέτες που να απαντούν σε ποιο ποσοστό της κόπωσης υποκρύπτεται μια παθολογική αιτία. Αυτό που έχει καταγραφεί είναι ότι το 55% των ασθενών που επισκέπτονται έναν Παθολόγο, προβάλλει σαν κύριο πρόβλημά του την κόπωση. Τελικά εξαρτάται από την εμπειρία του γιατρού το κατά πόσο χρειάζεται ή όχι περαιτέρω έλεγχος.
Ποιες καταστάσεις μπορούν να δημιουργήσουν αυτή τη κόπωση;
Ο κατάλογος είναι αρκετά μεγάλος. Αρχικά θα πρέπει να σημειώσω ότι η κόπωση που δεν έχει παθολογικά αίτια οφείλεται σε μειωμένη φυσική κατάσταση, υπερδραστηριότητα, υπερεργασία αλλά κυρίως στην έλλειψη ύπνου. Οι παραπάνω περιπτώσεις όσο αθώες και να τις βαφτίζουμε δεν σημάνει πως αν χρονίσουν, δεν θα είναι και βλαβερές. Θέλω να πω ότι η κόπωση δεν είναι μόνο αποτέλεσμα μιας ασθένειας, αλλά μπορεί και η ίδια να προκαλέσει ασθένειες.
Αυτό που λέτε είναι πολύ σημαντικό. Πως εξηγείται επιστημονικά;
Κατά τη διάρκεια της κόπωσης, όποια και να είναι η αιτία της, παράγεται ένας μεγάλος αριθμός βλαπτικών ουσιών, με αποτέλεσμα να αλλάζει ο μεταβολισμός, να εξασθενεί η άμυνα του οργανισμού και τελικά αυτός να υποκύπτει σε διάφορες ασθένειες.
Δηλαδή κοινωνικά προβλήματα μετατρέπονται σε βιολογικά! Ωστόσο, ποιες είναι οι παθολογικές αιτίες που εμφανίζονται ως κόπωση;
Τις περισσότερες φορές, αιτία μπορεί να είναι παρενέργεια κάποιου φαρμάκου. Τέτοια είναι τα αγχολυτικά, τα υπνωτικά, τα αντισταμινικά και αρκετά αντιφλεγμονώδη. Επίσης συχνά είναι και τα αντισυληπτικά, καθώς και τα διάφορα αντιυπερτασικά.
Εάν δεν υπάρχει ιστορικό λήψης τέτοιων φαρμάκων ποια είναι η επόμενη σκέψη;
Σίγουρα πρέπει να ακολουθήσουν εξετάσεις, που πιθανόν να αποκαλύψουν ασθένειες όπως η αναιμία, ο σακχαρώδης διαβήτης, η νεφρική ανεπάρκεια, η καρδιακή ανεπάρκεια, η αναπνευστική ανεπάρκεια, οι ηλεκτρολογικές διαταραχές, οι ηπατίτιδες, ο υποθυρεοειδισμός, ή, ο υπερθυρεοειδισμός και κάποιες φορές ο καρκίνος. Επίσης λοιμώξεις μπορούν να αποτελέσουν αιτίες, ιδίως αυτές που έχουν χρόνια μορφή, όπως η φυματίωση, η οστεομυελίτιδα, η ενδοκαρδίτιδα, οι παρασιτώσεις και πολλές ιογενείς λοιμώξεις.
Η έλλειψη βιταμινών μπορεί να προκαλέσει κόπωση;
Σαφώς, όμως πρέπει να σημειώσω ότι αυτή η αιτία δεν είναι τόσο συχνή και κακώς έχει διαδοθεί η αναγκαιότητα λήψης βιταμινούχων σκευασμάτων. Η συνήθεια αυτή δεν λύνει το πρόβλημα και επιπλέον αποπροσανατολίζει τον ασθενή και τον γιατρό.
Υπάρχουν όμως άνθρωποι που ομολογούν ότι έχουν βοηθηθεί από τέτοιου είδους σκευάσματα. Τι έχετε να πείτε πάνω σ΄αυτό;
Έρευνες έχουν δείξει ότι ασθενείς που παίρνουν ένα ψεύτικο φάρμακο (placebo), σε ποσοστό 40% δηλώνουν βελτίωση των συμπτωμάτων. Αυτό συμβαίνει διότι ο τρόπος και η βαρύτητα με την οποία αντιλαμβάνεται ο ασθενής την ασθένεια, εμπεριέχει και έναν βαθμό ψυχολογικής επιβάρυνσης. Με τη λήψη ενός ψεύτικου φαρμάκου η ψυχολογική επιβάρυνση μειώνεται και αυτό ο ασθενής, το αντιλαμβάνεται ως βελτίωση των συμπτωμάτων του. Εάν τα άτομα αυτά έχουν πραγματικά έλλειψη βιταμινών, πράγμα που μπορεί να διαπιστωθεί με μια απλή εξέταση αίματος, τότε θα βοηθηθούν. Οι υπόλοιποι όμως κινδυνεύουν από υπερβιταμίνωση, η οποία είναι καταστρεπτική.
Υπάρχει περίπτωση ο έλεγχος να μην καταλήξει σε κάποιο συμπέρασμα;
Ο πλήρης έλεγχος, μπορεί να μην είναι πάντα εφικτός, λόγω έλλειψης υποδομών στα νοσοκομεία είτε λόγω υψηλού κόστους της όλης διαδικασίας. Η τεχνολογία όμως έχει προχωρήσει πολύ και η αιτία σχεδόν πάντα μπορεί να αποκαλυφθεί. Είναι δηλαδή στη διακριτική ευχέρεια του γιατρού και του ασθενή, το πόσο θα επιμείνουν στην διερεύνηση.
Παρόλα, ένας αρνητικός έλεγχος είναι πιθανός στη περίπτωση της κατάθλιψης. Αυτή μπορεί να είναι εμφανής από την αρχή και να δίνει μια εύκολη απάντηση για το ποια είναι η αιτία της κόπωσης. Θα πρέπει, όμως, να προηγείται ό έλεγχος και κάποιας άλλης αιτίας. Ο λόγος είναι ότι η κόπωση μπορεί να είχε προηγηθεί και ουσιαστικά να προκάλεσε την κατάθλιψη, με αποτέλεσμα να οδηγούμαστε σε μια επιπόλαια διάγνωση.
Που μπορεί να απευθυνθεί κάποιος αν έχει ένα τέτοιου είδους πρόβλημα;
Δυστυχώς δεν υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος φορέας που να ασχολείται αποκλειστικά μ΄αυτό το πρόβλημα. Ο παθολόγος, όμως, είναι ο πλέον αρμόδιος για να εκτιμήσει και να διερευνήσει την κόπωση.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)